لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

خشکسالی پدیده ای است طبیعی که تقریبا در تمامی اقالیم جهان رخ میدهد. اثرات این پدیده خزنده و آرام در مناطق خشک و نیمه خشک به دلیل بارندگی سالانه کمتر شان، بیشتر است. در مقابل روش های سنتی که مبتنی بر مشاهدات ایستگاه های هواشناسی هستند و بیشتر به بررسی خشکسالی هواشناسی می پردازند، استفاده از تکنیک سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای به عنوان یک ابزار مفید جهت پایش خشکسالی کشاورزی مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر هدف مقایسه و ارزیابی پایش خشکسالی کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص های سنجش از دور پوشش گیاهی VCI، VHI، TCI طی سال های 1379 تا 1390 با استفاده از سنجده مادیس می باشد. بدین منظور ابتدا شاخص NDVI از روی تصاویر مادیس طی ماه های خرداد، تیر ، مرداد و شهریور محاسبه گردید. سپس با مقایسه میانگین این شاخص طی ماه های مذکور، ماه شهریور با بیشینه مقدار به عنوان ماه معرف برگزیده شد. با توجه به حداقل و حداکثر شاخص NDVI در ماه شهریور سالهای 1382و 1387، نقشه های پهنه بندی شاخص های خشکسالی سنجش از دور VCI، VHI، TCI تهیه شده است. در ادامه برای بررسی عملکرد شاخص های خشکسالی کشاورزی مقادیر ضریب همبستگی برای نمایه های VCI، VHI و TCI با شاخص هواشناسی SPI محاسبه شد. نتایج نشان داد که نمایه سنجش از دور از دقت خوبی در برآورد پراکندگی مکانی و زمانی خشکسالی کشاورزی برخوردار است، به طوری که ضریب همبستگی بین نمایه VHI و SPI برابر 86/0 بدست آمد که نشان دهنده تطابق این شاخص با شاخص هواشناسی SPI می باشد.

هدف از این پژوهش بررسی اثر کیتوزان، تیمول و اتمسفر تغییر یافته بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی، حسی و میکروبی خربزه تازه برش خورده بود. بدین منظور، برش های خربزه در محلول حاوی درصدهای مختلف کیتوزان (صفر، 1 و 2%) و تیمول (صفر، 25/0 و 5/0%) به مدت 2 دقیقه غوطه ور شدند. برش های تازه میوه پس از پوشش دهی و حذف محلول های اضافی و نمونه شاهد (پوشش داده نشده) در اتمسفر تغییریافته (10% دی اکسید کربن) و اتمسفر طبیعی بسته بندی و به مدت 8 روز در دمایC ͦͦ 4 نگهداری شدند. نتایج بیانگر افزایش میزان دی اکسید کربن و کاهش اکسیژن در بسته بندی تحت اتمسفر اصلاح شده و اتمسفر طبیعی همگام با افزایش دوره ماندگاری بود. اما در نمونه های پوشش دهی شده با کیتوزان و تیمول شدت کاهش اکسیژن و افزایش دی اکسیدکربن کمتر از نمونة شاهد بود. در پایان 8 روز نگهداری، افت وزنی در نمونه های پوشش دهی شده با کیتوزان و تیمول و نگهداری شده تحت اتمسفر تغییر یافته بسیار کمتراز نمونه شاهد بود (34/0% در مقایسه با 60/13%). افزایش غلظت کیتوزان و بسته بندی تحت اتمسفر تغییر یافته سبب افزایش حفظ میزان مواد جامد محلول، اسید قابل تیتراسیون، اسید اسکوربیک و سفتی بافت برش های خربزه شد، اما افزایش غلظت تیمول تاثیر معنی داری بر این ویژگی های کیفی نداشت. شاخص-های رنگی میزان سبزی- قرمزی (a*)، میزان آبی- زردی (b*)، میزان روشنایی (L*) و شاخص قهوه ای شدن (BI) نیز تحت تاثیر نوع بسته بندی و غلظت کیتوزان قرار گرفتند، اما، تیمار با تیمول بر شاخص های رنگی برش خربزه تاثیر معنی داری نداشت. اثر متقابل غلظت کیتوزان و غلظت اسانس نشان داد که برش های خربزه تیمار شده با غلظت 1% کیتوزان و غلظت های 25/0 و 5/0% تیمول دارای کمترین میزان بار میکروبی بودند. پوشش دهی با کیتوزان و تیمول و هم چنین نوع بسته بندی بر همه صفات حسی برش های خربزه (تاثیر معنی داری داشت (05/0 P<)؛ و ارزیابان در پذیرش کلی، غلظت 1%کیتوزان را بر غلظت 2% ترجیح دادند.

خشکسالی پدیده ای طبیعی، تکراری و موقتی است که به سبب بارش اندک رخ می دهد و تقریباً تمامی مناطق اقلیمی جهان را تحتتأثیر خود قرار می دهد، بویژه مناطق نیمه خشک که بدلیل میزان پائین بارش سالانه و حساسیت به تغییرات اقلیمی مستعد وضعیت خشکسالی می باشند. خشکسالی می تواند بر سلامت انسان ها و همچنین وضعیت اقتصادی و سیاسی جامعه تأثیرگذار باشد. اطلاعات در مورد شدت، طول مدت و پوشش مکانی خشکسالی می تواند به کارشناسان درخصوص کاهش آسیب پذیری مناطقی که تحت تأثیر خشکسالی هستند، کمک کند. یکی از چالش های اصلی در مدل سازی خشکسالی در ایران که در بخش خشک کره زمین واقع شده است، عدم وجود داده های هواشناسی بلند مدت برای اکثر مناطق کشور می باشد. داده های سنجش از دوری می توانند اطلاعاتی را در خصوص وضعیت پوشش گیاهی در اختیار قرار دهند. در این مقاله مدل های آماری خطی اتورگرسیو-میانگین متحرک تجمعی (ARIMA) ومدلشبکهعصبیبرایمدل سازیخشکسالیبراساسداده هایسنجشازدوریمورداستفادهقرارگرفتهاست. بههمینمنظور، شاخصبارشاستانداردسازیشده (SPI) بااستفادهازداده هایهواشناسیبهعنوانمیزانشدتخشکسالیمورداستفادهقرارگرفت. تعدادیازویژگی هاشاملشاخصاختلافنرمالشدهپوششگیاهی (NDVI)، شاخصوضعیتپوششگیاهی (VCI) وشاخصپوششگیاهی-دمایی (TVX) کهازتصاویرMODIS استخراج شده است، بکار برده شدند. با استفاده از مدل ها، شاخص های بدست آمده مدل سازی شدند و خطاهای RMSEوMAE برای آنها محاسبه گردید. سپس همبستگی میان شاخص های سنجش از دوری NDVI، TVXوVCI و شاخص هواشناسیSPI بررسی شده و به ترتیب مقادیر 0546/0، 1475/0 و 0519/0 بدست آمد. در این میان، شاخص هایTVXو NDVI دارای بیشترین همبستگی با داده های SPI بودند. بنابراین ازشاخص های TVX، NDVI به همراه شاخص SPI می توان در پیش بینی وضعیت خشکسالی در منطقه مورد پژوهش استفاده نمود.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد، لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

داده ­های سنجش از دور از رشد، زادآوری و تغییرات رشد پوشش گیاهی می تواند اطلاعات بسیار مفیدی را در نظارت بر محیط زیست، حفاظت از تنوع زیستی، کشاورزی، جنگلداری، زیرساخت های سبز شهری و سایر زمینه های مرتبط ارائه دهد. از کاربرد داده­ های سنجش از دور استفاده در ارزیابی پوشش و کاربری اراضی است. شاخص های گیاهی به دست آمده از تاج پوشش گیاهی در سنجش از دور، الگوریتم های ساده و مؤثری برای ارزیابی های کمی و کیفی پوشش گیاهی، زادآوری و تغییرات رشد گیاهان هستند. این شاخص ها در سنجش از دور با استفاده از سیستم­های مختلف هوابرد و ماهواره ای استفاده می­شوند. تا به امروز، هیچ رابطه ریاضی کاملی وجود ندارد که کلیه شاخص های گیاهی را به دلیل پیچیدگی ترکیبات مختلف طیف­های نور، ابزار دقیق، پلت فرم­ها و وضوح مورد استفاده، تعریف کند. بنابراین، الگوریتم های خاصی برای کاربردهای مختلف با توجه به روابط ریاضی در دامنه طیف تابش نور مرئی، عمدتاً منطقه طیف سبز، از پوشش گیاهی، و طیف های نامرئی را برای تعیین کمی سطح پوشش گیاهی، توسعه یافته است. در مقاله حاضر، ویژگی های طیفی پوشش گیاهی و شاخص های گیاهی، مزایا و معایب شاخص های مختلف توسعه یافته ارائه، و کاربرد آن­ها با توجه به ویژگی­های پوشش گیاهی، محیط، و دقت اجرا بحث می­شود. الگوریتم­های شاخص پوشش گیاهی مورد بحث در این تحقیق، می تواند ابزاری مؤثری برای اندازه گیری وضعیت پوشش گیاهی اراضی ارائه دهد.

در این پروژه، از داده های فراوانی 12 سایت از سه تیپ مرتعی، برای تعیین وضعیت پوشش گیاهی و وضعیت مرتع استفاده شد.نخست برای طبقه بندی وضعیت این سایت ها از روش سازمان جنگلبانی آمریکا استفاده شد و نتایج این روش به عنوان روش شاهد برای ارزیابی نتایج روش فراوانی در نظر گرفته شد. به منظور تعیین وضعیت پوشش گیاهی و وضعیت مرتع با استفاده از روش فراوانی، درصد ترکیب هر گونه، از روی داده های فراوانی محاسبه شد. با توجه به طبقه بندی گونه ها به سه گروه مرغوب، متوسط و کم ارزش، درصد ترکیب هر گروه نیز محاسبه شد. سپس با استفاده از نرم افزار آماری SPSS، دو مدل رگرسیون ایجاد شد، مدل اول یک رابطه دو متغیره است که در آن، متغیرهای مستقل شامل درصد ترکیب گونه های مرغوب و متوسط، و متغیر وابسته امتیاز وضعیت پوشش گیاهی است. مدل دوم، یک رابطه سه متغیره است که علاوه بر دو متغیر مستقل مذکور، متغیر مستقل سوم آن امتیاز خاک را تشکیل می دهد و متغیر وابسته در این مدل امتیاز وضعیت مرتع است. با مقایسه کلاس های وضعیت تعیین شده از روش فراوانی با کلاس های وضعیت تعیین شده از روش سازمان جنگلبانی آمریکا (روش شاهد)، صحت حاصل شده از رابطه اول، 91 درصد و در رابطه دوم 100 درصد به دست آمد. با توجه به اینکه کوادرات یک متر مربعی به عنوان بهترین اندازه پلات برای جمع آوری داده های فراوانی سایت های مطالعه شده شناخته شد، با استفاده از داده های فراوانی این اندازه پلات یک راهنمای طبقه بندی ایجاد شد. به ترتیب با وارد کردن درصد ترکیب گونه های مرغوب و متوسط در محورهای عمودی و افقی این راهنما، کلاس وضعیت پوشش گیاهی یک سایت مرتعی تعیین خواهد شد.

در تحقیق حاضر تغییرات پوشش گیاهی حوزه آبخیز کرج در سال های 1385، 1390 و 1396 با استفاده از شاخص نرمال شده اختلاف پوشش گیاهی (NDVI)، تلفیق متریک های سرزمین و تحلیل گرادیان بررسی شده است. پس از محاسبه شاخص NDVI، برای انجام تحلیل گرادیان دو ترانسکت در جهت شمال-جنوب و شرق-غرب طراحی شد. سپس 6 متریک در دو سطح کلاس و سیمای سرزمین با روش پنجره متحرک محاسبه گردید. نتایج مقایسات مساحت طبقات نشان داد که بیشترین افزایش مساحت در اراضی با پوشش گیاهی بسیار خوب صورت گرفته، به طوری که 5104 هکتار (4 درصد) بر وسعت آن افزوده شده است. همچنین بیشترین کاهش مساحت در اراضی با پوشش عالی است که در بازه زمانی موردمطالعه به میزان 4055 هکتار (3 درصد) کاهش یافته است. نتایج تحلیل گرادیان نیز نشان داد که الگوی پراکنش پوشش گیاهی در هر سه سال موردبررسی به صورت کپه ای است. نتایج حاصل از آنالیز هر دو ترانسکت در سطح سیمای سرزمین و کلاس نشان داد که میانگین فاصله از نزدیک ترین همسایه به تدریج در طول ترانسکت ها افزایش و درمجموع در سال 1396 نسبت به سال اولیه افزایش یافته است. این امر نشانگر افزایش فاصله میان لکه های هم نوع و دشواری ارتباط میان آن هاست که از علائم بروز ازهم گسیختگی در سیمای سرزمین است.

هدف از پژوهش تحلیل خشکسالی شهر کرمان با استفاده از شاخص های خشکسالی بارش استاندارد شده، درصد نرمال بارندگی وشدت خشکسالی پالمروارتباط بین این شاخص ها با وضعیت پوشش گیاهی منطقه می باشد. لذا داده دما و بارش 30 ساله از سازمان هواشناسی کشوراخذ گردید تا مقدار (SPI)و(PNPI) مشخص گردد وجهت محاسبه شدت خشکسالی از شاخص (PDSI)حاصل از داده های دانشگاه IDAHO استفاده شد.درادامه با دانلود تصاویر از ماهواره مودیس و تحلیل تصاویر در نرم افزار ArcGIS، نقشه تغییرات پوشش گیاهی (NDVI) منطقه به دست آمد که ما برای افزایش دقت، روند پوشش گیاهی را به صورت ماهانه در سامانه گوگل ارث انجین رسم کردیم تا نتایج حاصل، قابلیّت تحلیل با دقت کافی را داشته باشند. نتایج نشان داد که شاخص SPI کرمان بیشتر در دامنه 1- تا 1+ بوده که نمایانگر خشکسالی خفیف تا متوسط می باشد و PNPI کرمان با 43% بیشتر سال ها را نرمال و درحال حرکت به سمت خشکسالی تشخیص داده است و شاخص پالمر نیز نشان داد که سال های (2004-2008-2010) با شدت حدود 8/4- خشکسالی خیلی شدیدی را تجربه کرده اند بررسی شاخص NDVI کاهش حدود 15 کیلومتر از پوشش گیاهی را نشان داد و طبق نمودار سری زمانی سال 2008 و 2012 با مساحتی حدود 3 تا 4 کیلومتر کمترین پوشش را داشته اند. لذا از آن جهت که شاخص های خشکسالی مورد بررسی در این مطالعه روندافزایش شدت ومدت خشکسالی را نشان می دهند و نقشه پوشش گیاهی منطقه کاهش مساحت را به خود دیده است و روند NDVI سیری زولی داشته است میتوان این احتمال را درنظر گرفت که بین این موارد ارتباط وجود دارد.